PaO₂/FiO₂ là gì? Ý nghĩa lâm sàng, cách tính và vai trò với máy tạo oxy, máy trợ thở

02/10/2025 - 8:48 AMAdmin 6 Lượt xem

PaO₂/FiO₂ là gì?

PaO₂/FiO₂ (hay còn gọi là tỉ số P/F) là chỉ số phản ánh khả năng trao đổi oxy trong phổi. Nó được tính dựa trên:

- PaO₂ (Partial pressure of oxygen): áp suất riêng phần oxy trong máu động mạch (mmHg).

- FiO₂ (Fraction of inspired oxygen): nồng độ oxy trong khí thở vào (%).

Chỉ số này thường được dùng trong lâm sàng để đánh giá tình trạng thiếu oxy máu và mức độ suy hô hấp, đặc biệt trong các bệnh lý nặng như viêm phổi, ARDS (Hội chứng suy hô hấp cấp).

Công thức và cách tính PaO₂/FiO₂

Công thức:

[

PaO₂/FiO₂ = \frac{PaO₂}{FiO₂}

]

Trong đó:

- PaO₂ được đo bằng khí máu động mạch.

- FiO₂ được tính theo nồng độ oxy cung cấp:

- Khí trời: FiO₂ ≈ 21% (0,21).

- Oxy y tế: FiO₂ tăng theo lưu lượng và thiết bị hỗ trợ (mask, máy tạo oxy và máy trợ thở).

Ví dụ:

- PaO₂ = 80 mmHg, FiO₂ = 0,21 → PaO₂/FiO₂ ≈ 380 (bình thường).

- PaO₂ = 60 mmHg, FiO₂ = 0,4 → PaO₂/FiO₂ = 150 (suy hô hấp trung bình).

Ước tính từ SpO₂

Trong một số trường hợp không có khí máu động mạch, PaO₂ có thể ước tính từ SpO₂ (saturation đo bằng máy đo nồng độ oxy trong máu). Tuy nhiên, cách này chỉ mang tính tham khảo, có sai số, đặc biệt khi SpO₂ < 90%.

Ý nghĩa lâm sàng của PaO₂/FiO₂

- ≥ 300: bình thường hoặc chỉ giảm oxy máu nhẹ.

- 200 – 300: suy hô hấp nhẹ.

- 100 – 200: suy hô hấp trung bình.

- ≤ 100: suy hô hấp nặng, nguy cơ ARDS.

Chỉ số này giúp bác sĩ:

- Đánh giá mức độ thiếu oxy máu.

- Dựa vào mức P/F, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng máy tạo oxy để nâng FiO₂ hoặc cần đến máy trợ thở trong trường hợp nặng hơn.

- Theo dõi hiệu quả điều trị.

Vai trò của máy tạo oxy và máy trợ thở trong cải thiện PaO₂/FiO₂

* Máy tạo oxy

- Cung cấp oxy tinh khiết với nồng độ cao hơn không khí (FiO₂ 30 – 90%).

- Giúp cải thiện nồng độ oxy trong máu ở bệnh nhân thiếu oxy nhẹ đến trung bình.

- Thích hợp sử dụng tại nhà cho bệnh nhân mắc bệnh phổi mạn tính (COPD, hen phế quản, suy tim).

* Máy trợ thở (CPAP, BiPAP, máy thở xâm nhập)

- Cung cấp hỗ trợ áp lực để giữ đường thở mở, giúp trao đổi khí hiệu quả hơn.

- FiO₂ có thể được điều chỉnh từ 21% đến 100%, phù hợp cho bệnh nhân suy hô hấp trung bình đến nặng.

- Được sử dụng trong cấp cứu, hồi sức tích cực và quản lý bệnh nhân nặng.

Khi nào nên theo dõi PaO₂/FiO₂?

- Bệnh nhân nhập viện vì khó thở, giảm SpO₂.

- Người mắc bệnh phổi mạn tính, COPD, xơ phổi.

- Trường hợp viêm phổi nặng, ARDS, COVID-19.

- Trong cấp cứu, để quyết định khi nào chuyển từ máy tạo oxy sang máy trợ thở.

Lưu ý khi theo dõi tại nhà

- Máy đo SpO₂ chỉ mang tính tham khảo, không thay thế khí máu động mạch.

- Không nên tự ý tăng nồng độ oxy quá cao vì có thể gây ngộ độc oxy.

- Nên theo dõi SpO₂ kết hợp với triệu chứng (khó thở, mệt, tím tái).

- Tham khảo ý kiến bác sĩ khi chỉ số bất thường kéo dài.

Kết luận

PaO₂/FiO₂ là chỉ số quan trọng giúp đánh giá khả năng trao đổi oxy và tình trạng hô hấp. Bên cạnh đó, máy tạo oxy và máy trợ thở đóng vai trò thiết yếu trong cải thiện chỉ số này, hỗ trợ bệnh nhân duy trì sự sống và nâng cao chất lượng điều trị.

Công ty TNHH thiết bị y tế Việt Hà – Cung cấp máy tạo oxy và máy trợ thở chính hãng, giải pháp an toàn và hiệu quả cho sức khỏe hô hấp của bạn.

CÔNG TY TNHH THIẾT BỊ Y TẾ VIỆT HÀ

TP HCM: 451/36 Tô Hiến Thành, P.14, Q.10, TP HCM

☎️ TP HCM: 0926 739 333

HN: 11 ngõ 2 Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội

☎️ Hà Nội: 0919 739 333

Website: https://thietbiytevietha.com

Tin liên quan

TOP 5 máy tạo oxy 5 lít tốt nhất của yuwell

Máy tạo oxy yuwell

Top 5 Mẫu Máy Tăm Nước Gia Đình Tốt Nhất Năm 2022- Review Từ Chuyên Gia

Chỉ số đường huyết sau khi ăn bao nhiêu là tốt nhất ?

Đường huyết sau khi ăn là một giá trị phản ánh được nồng độ đường trong cơ thể có tăng lên hay không sau khi tiêu hóa một số loại thực phẩm nhất định,...

Chỉ số nồng độ oxy trong máu và nhịp tim nói lên điều gì về sức khỏe của bạn ?

Chỉ số nồng độ oxy trong máu (SpO2) và chỉ số nhịp tim là hai chỉ số sức khỏe, thể chất quan trọng đang được áp dụng trên một số mẫu máy đo nồng độ...

Que thử đường huyết là gì ?

Que thử đường huyết là gì ? Những điều cần biết về que thử đường huyết

Địa chỉ mua máy đo đường huyết uy tín tại Hà nội

Thiết bị y tế việt hà là đơn vị phân phối tất cả các dòng máy đo đường huyết của các hãng nổi tiếng trên thế giới Sản phẩm tại thiết bị y tế Việt...

Cách chọn máy tạo oxy phòng dịch Covid-19

Cách phân biệt máy tạo oxy chuẩn oxy y tế

Lựa chọn cho gia đình mình một chiếc máy tạo oxy tốt chất lượng đặc biệt trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 diễn biến khó lường là một trong những nhu cầu...